II Encontro de cesteiros, Santa Mariña. Patrimonio e recursos: A multifuncionalidade do monte.

Na pasada fin de semana (13 e 14 de Agosto), celbrouse na fermosa aldea de Santa Mariña de Augas Santas, Allariz o II Encontro de Cesteiros, dedicado nesta edición aos novos/as cesteiros/as, e como non, por alí andiven eu:

"A cestería é a arte de trenzar fibras vexetais co obxecto de confeccionar recipientes para o transporte, almacenamento ou conservación ", na actualidade tamén con outros usos: decorativos, integrada como solución natural, sostenible e funcional en propostas urbanísticas, paisaxísticas, arquitectónicas e de interiorismo,...






Toño de Lobeira, "O Cesteiro",  investigador, recuperador  e difusor da cestería tradicional, na actualidade mestre da escola de cestería de Santa Mariña, xunto co concello de Allariz é o artífice deste encontro, Toño ademais de amigo é un valioso portador do coñecemento tradicional do oficio de cesteiro,  desde un enfoque multidisciplinar posto que ademais de dominar as técnicas de trenzado das diferentes fibras vexetais, posúe coñecementos de botánica (manéxase á perfección os montes da contorna, coñecendo as especies cesteables, os seus hábitats, as épocas de recolección, as técnicas para preservar a diversidade vexetal), así como doutros oficios ferreiro, carpinteiro,... necesarios para complementar o traballo  na construcción de ferramentas, traballos coa madeira,...., en resumen "un mil mañas" con mil historias e anécdotas que contar na súa longa traxectoria como cesteiro.

O Sábado pola tarde realizamos unha "Visita guiada de botánica e arqueoloxía", a parte da visita botánica

foi guiada polos cesteiros Idoia Cuesta e Toño de Lobeira, con eles pudemos ver a plantación de vimbios cultivados de diferentes especies de salgueiros empregados como materia prima na cesteria de varas: Salix viminalis, Salis trianda, Salix salvifolia, Salix alba,... explicaronos as características e cualidades de cada unha das especies, a continuación realizamos un percorrido na calurosa tarde baixo a sombra amable de soutos e carballeiras polo monte da contorna para coñecer in situ os recursos botánicos cesteables presentes: avelairas, cerdeiras, silveiras, sangriños, carballos, castiñeiros,...

 Idoia Cuesta é autora do libro " Guía de las plantas cesteables de Galicia" editado polo Centro de Artesania e Deseño-INLUDES e Deputación provincial de Lugo.

No fin do traxecto David Pérez falounos da reexcavación arqueolóxica no castro de Armea e Adolfo Fernández  (Laboratorio de arqueoloxía da Universidade de Vigo) das excavacións realizadas no conxunto rupestre do monte señoriño nas proximidades do castro.

No Domingo, a xornada dedicouse aos "Novos cesteiros/as"  formados na súa maioria na Escola de cesteria municipal  ubicada na  aldea de Santa Mariña, durante todo o día, desde as primeiras horas da mañá poidemos ver unha demostración de cesteria en vivo, na que se elaboraron: sebes vivas e árbores de vimbio, un cabaceiro de varas, unha grade de corres e diferentes cestos empregando técnicas variadas da cesteria: de madeira fendida, de varas, mixtos, de colmo,...

Así mesmo, diferentes artesáns amosaron as súas creacións, participaron:
Mª Isabel Torres,elaboración de sombreiros de palla, polainas e corozas de xunco, Mazaricos, A Coruña
Carliños Gonzalez, Cesteria de vimbios, O Courel, Lugo.
Mª Jesus Labrador, cestría creativa, Ourense
Francisco Valle, Cesteria de xesta e palla, Vilardevós, Ourense
Toño González, Mestre da escola de cesteria de Allariz
Alumnos/as da escola de cestería, demostracións de: cesteria viva, creativa, de madeira fendida, de vimbio, de colmo, mixta,

Durante toda a xornada, os máis pequenos puderon iniciarse no mundo da cestería  no obradoiro infantil de cestería dirixido por Mª Jesus Labrador.

Nas seguintes  fotografias podedes apreciar algúns dos máxicos momentos da xornada:

A Escola de cestería de Santa Mariña, conta con 3 anos de andaina na recuperación da tradición artesanal  da zona e na formación de novos artesáns, nela, exíbese de forma permanente unha mostra da cestería de Galicia e  Norte de Portugal cunha ampla representación de pezas, ademais impártense cursos de formación nos niveis de iniciación e perfeccionamento de cesteria de vimbio, cesteria de madeira fendida, de colmo, mixta,.., obradoiros infantiles de iniciación á cesteria.

Non deixedes de visitala!!!


" O Monte é algo mais cun conxunto de árbores, e polo tanto temos que descubrilo desde outras olladas,...., A multifuncionalidade pasa a ser a ferramenta básica para poder acadar un manexo sostible do monte e unir pasado, presente e futuro" (Xabier Bruña Garcia) .

Falar de multifuncionalidade do monte conleva recoñecer a multitude de produtos e servizos que o monte pode fornecer, entre eles o patrimonio arqueolóxico, cultural e histórico que compre valorizar para que estes elementos non pasen desapercibidos á sociedade, xa que son anacos da nosa cultura

•

Parabéns ao Concello de Allariz por recoñecer o patrimonio cultural e arqueolóxico do monte como posibilitador de dinamización socioeconómica do territorio, porque é un bon camiño para unha xestión integral dos nosos montes.